โพสต์ลง 6 มิถุนายน 2568 โดย คีนน์

ทำไม “ความขาว” ไม่ใช่ตัววัดความสะอาดของเขียงที่แท้จริง?

อย่างไรก็ตาม ในหลายอุตสาหกรรมอาหาร การวัดความสะอาดของเขียงมักพิจารณาจาก “ความขาว” ของพื้นผิวเพียงอย่างเดียว ซึ่งอาจเป็นแนวคิดที่เข้าใจผิด เพราะสิ่งปนเปื้อนที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพอาจมองไม่เห็นด้วยตาเปล่า เช่น เชื้อแบคทีเรีย, ไขมันตกค้าง หรือรอยขีดข่วนที่สะสมเชื้อโรค เขียงเป็นอุปกรณ์ที่ถูกใช้งานหนักและมีโอกาสเกิด คราบเหลือง บนพื้นผิวได้บ่อย โดยเฉพาะในโรงงานแปรรูปอาหาร เช่น โรงเชือดเนื้อสัตว์ โรงงานแปรรูปผักผลไม้ หรือโรงงานผลิตอาหารสำเร็จรูป คราบเหลืองเหล่านี้ไม่เพียงแต่ทำให้เขียงดูสกปรก แต่ยังอาจเป็นแหล่งสะสมของแบคทีเรียและสิ่งปนเปื้อนที่เป็นอันตรายต่ออาหาร

สาเหตุที่ทำให้เกิดคราบเหลืองบนเขียงในโรงงาน

1.คราบไขมันและโปรตีนจากเนื้อสัตว์

เมื่อใช้เขียงหั่น เนื้อสัตว์ ไก่ หรือปลา ไขมันและโปรตีนจากเนื้อสัตว์สามารถสะสมและเกาะติดบนพื้นผิวเขียง โดยเฉพาะเมื่อมีอุณหภูมิที่เหมาะสม ไขมันเหล่านี้สามารถออกซิไดซ์ (Oxidation) และเปลี่ยนเป็นสีเหลือง ทำให้ล้างออกได้ยากขึ้น

2.คราบจากสีของผักและเครื่องเทศ

แคร์รอต ฟักทอง และขมิ้น มี สารแคโรทีนอยด์ (Carotenoids) และเคอร์คูมิน (Curcumin) ซึ่งเป็นเม็ดสีธรรมชาติที่ติดแน่นกับพื้นผิวพลาสติกของเขียง พริกและมะเขือเทศ มีสารไลโคปีน (Lycopene) ที่สามารถทิ้งคราบสีเหลือง-ส้มบนเขียง คราบเหล่านี้จะฝังลึกมากขึ้นหาก เขียงมีรอยขีดข่วนหรือพื้นผิวพรุน ทำให้ทำความสะอาดได้ยาก

3.การเกิดออกซิเดชันของพลาสติกและวัสดุเขียง

เขียงพลาสติกเมื่อใช้งานไปนานๆ อาจเกิดปฏิกิริยากับแสง UV และสารเคมีในน้ำยาทำความสะอาด ทำให้พื้นผิวของเขียงเปลี่ยนเป็นสีเหลือง แม้ว่าจะไม่ได้มีคราบอาหารตกค้าง

4.การใช้สารเคมีทำความสะอาดในอัตราส่วนที่ไม่เหมาะสม

สารเคมีบางชนิด เช่น คลอรีนหรือโซเดียมไฮโปคลอไรท์ อาจทำปฏิกิริยากับคราบไขมันหรือโปรตีน ทำให้เกิดการเปลี่ยนสีของพื้นผิวเขียง

ผลกระทบจากการใช้สารเคมีเพื่อทำให้เขียงขาวขึ้น

อุตสาหกรรมอาหารบางแห่งใช้สารเคมี เช่น คลอรีนหรือไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ เพื่อทำให้เขียงดูขาวสะอาด แต่การใช้สารเคมีในสัดส่วนที่ไม่เหมาะสมอาจมีผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ อาทิเช่น

1.การตกค้างของสารเคมีในอาหาร

อาจตกค้างอยู่บนพื้นผิวและปนเปื้อนลงสู่อาหาร โดยเฉพาะอาหารที่มีความชื้นสูง เช่น เนื้อสัตว์สดหรือผักที่ผ่านการล้างน้ำ ซึ่งอาจส่งผลต่อความปลอดภัยของอาหารและก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพผู้บริโภค

2.การกัดกร่อนพื้นผิวของเขียงจากสารฟอกขาวที่มีความเข้มข้นสูง

อาจทำให้พลาสติกของเขียงเสื่อมสภาพเร็วขึ้น เกิดรอยแตกร้าวหรือทำให้พื้นผิวขรุขระมากขึ้น ซึ่งส่งผลให้เชื้อโรคสามารถสะสมได้ง่ายกว่าเดิม

3.ผลกระทบต่อพนักงานในโรงงาน

เพราะสารเคมีบางชนิด เช่น โซเดียมไฮโปคลอไรท์ (Sodium Hypochlorite) ในคลอรีนน้ำ อาจปล่อยไอระเหยที่เป็นอันตรายเมื่อสูดดม ส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจของพนักงาน หรือผู้ปฏิบัติงาน

วิธีทำความสะอาดเขียงอย่างปลอดภัยและได้มาตรฐาน

แทนที่จะใช้เพียงสารฟอกขาวหรือสารเคมีรุนแรงในการทำความสะอาดเขียง ควรใช้วิธีที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพมากขึ้น ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 3 ขั้นตอนหลัก ดังนี้

1.ล้างด้วยน้ำร้อนและน้ำยาทำความสะอาดที่ปลอดภัย ควรเลือกใช้ ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่ปราศจากสารเคมีอันตราย เช่น สารทำความสะอาดจากพืชที่สามารถย่อยสลายได้ และปลอดภัยต่ออาหาร ผสมน้ำร้อนที่อุณหภูมิ 60-80°C สามารถช่วยละลายไขมันและฆ่าเชื้อโรคได้

2.ฆ่าเชื้อด้วยวิธีที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ เช่น ไอน้ำร้อน: ใช้อุณหภูมิสูงเพื่อฆ่าเชื้อโรคโดยไม่ต้องใช้สารเคมีหรือใช้แสง UV-C: ช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรียบนพื้นผิวได้อย่างมีประสิทธิภาพ และอีกวิธีหนึ่งคือใช้ สารฆ่าเชื้อที่ผ่านมาตรฐานอุตสาหกรรมอาหารและได้รับการรับรองการผลิตอย่างถูกต้อง

3.ตรวจสอบความสะอาดด้วย ATP Test หรือ Swab Test

แม้ว่าความขาวของเขียงจะเป็นหนึ่งในเกณฑ์ที่ใช้วัดความสะอาด แต่ก็ไม่สามารถบ่งบอกถึงระดับความปลอดภัยด้านสุขอนามัยได้อย่างแท้จริง อุสาหกรรมอาหารควรให้ความสำคัญกับการกำจัดเชื้อโรค สิ่งปนเปื้อนและสารตกค้างที่อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อผู้บริโภค

แนวทางที่ดีที่สุดในการทำความสะอาดเขียงในอุตสาหกรรมอาหาร คือการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ของ KEEEN ที่มีมาตรฐานการผลิตด้วย ผลิตภัณฑ์ K202 Cutting Board Cleaner & Disinfectant สำหรับการเตรียมอาหารทั่วไป และ K107 Cutting Board & Heavy Stain Remover สำหรับคราบหนักการจากเตรียมอาหาร ผลิตภัณฑ์ถูกออกแบบมาเพื่อแก้ปัญหาคราบที่เกิดกับเขียงโดยตรง ทั้ง 2 สูตรมีส่วนผสมของสารทำความสะอาดจากธรรมชาติ ซึ่งจะช่วยลดการใช้สารเคมีที่เป็นอันตราย และป้องกันการตกค้าง การปนเปื้อนเมื่อสัมผัสอาหารได้

ด้วยวิธีการทำความสะอาดจากผลิตภัณฑ์คุณภาพสูงที่เหมาะสม จึงมั่นใจได้ว่าผลิตภัณฑ์ของตนมีความปลอดภัยกว่าต่อผู้ปฏิบัติงาน ลดความเสี่ยงจากการปนเปื้อนเชื้อโรคและเคมีตกค้างบนอาหาร และตอบสนองต่อมาตรฐานด้านสุขอนามัยอาหารที่เข้มงวดได้อย่างมีประสิทธิภาพ 💡